ЗОШТО ДА СЕ ИНВЕСТИРА ВО УПРАВУВАЊЕ СО ЧОВЕЧКИ КАПИТАЛ

Управувањето со човечки капитал е дел од културата на компанијата и обврска на сите лидери во организацијата, не само на менаџерите за човечки ресурси, да ја креираат, негуваат, развиваат и пренесуваат таа култура во секојдневното работење, како начин на работа / однесување, користејќи ги сите достапни алатки.

Претставува збир на активности во организацијата кои подразбираат регрутирање, задржување, управување, развој и креирање благосостојба на вработените со цел зголемување на нивната ангажираност, а со тоа и зголемување на вредноста на самата компанијата.

Поразлично е од само сектор за човечки ресурси. Но темата не ми е да ја дефинирам различноста, многу повеќе ќе зборувам ЗОШТО да инвестираме во управување со човечкиот капитал и што можеме да направиме повеќе на темата.

Со инвестирање во развојот на човечкиот капитал компаниите можат да ги подобрат своите финансиски резултати, да го зголемат нивото на ангажираност (Engagement) и задоволство на вработените, што ќе придонесува до помал обрт и постабилна работна сила.

Во продолжение, некои од вредностите и придобивките кои компаниите ги имаат, а се од перспектива на светски реномирани консултантски куќи.

,,Извештајот на McKinsey покажа дека компаниите кои даваат приоритет на управувањето со таленти и инвестираат во развојот на своите вработени, ги надминуваат своите конкуренти на неколку начини.

Тие постигнаа подобри финансиски перформанси, мерени преку вкупните приходи на акционерите. Тие, исто така, имаа повисоки стапки на задоволство на вработените, што пак беше во корелација со пониски стапки на обрт на персоналот, намалувајќи ги трошоците за регрутирање и обуки во организацијата.,,

Развојот на вработените може да доведе до поголема иновација и креативност.

,,Студијата на Deloitte покажа дека компаниите кои го нагласуваат развојот на вработените имаат двојно поголема веројатност да бидат иновативни и агилни, во споредба со оние кои не инвестираат во развојот на вработените.,,

Посебно важно денес и за во иднина е препознавањето (брендирањето) на компанијата како добар работодавач, поврзано со целокупниот процес на Employer Branding, низ призма на искуствата на вработените.

Да ги резимираме придобивките:

– Подобри финансиски резултати,

– Повисоко ниво на ангажираност (Engagement) на вработените,

– Намалување на обртот на вработени,

– Намалување на трошоци за регрутација и тренинг,

– Поголема иновативност и креативност,

– Подобрување на имиџот на компанијата како место за работа (Great Place 2 Work)

…сосема доволно причини да инвестираме време и ресурси во активностите поврзани со управување со човечкиот капитал во организацијата.

И не случајно сме посветени на оваа тема во нашето секојдневно работење, впрочем малкумина можеби знаат дека инспирација за нашето име Thrivity доаѓа од зборот Thrive – збор кој во Англискиот јазик значи да растеш енергично, да процветаш, да напредуваш кон и да ја реализираш целта и покрај сите околности.

Со таа цел, креиравме тренинг програма од 6 интерактивни модули, каде учесниците ќе се стекнат со вештини за управување со човечкиот капитал, ќе научат како да ги применуваат во пракса и како да станат инспирација за управување со човечкиот капитал во своите организации.

Истата ќе се одржи во период Октомври / Декември 2023, а повеќе информации може да пронајдете на овој линк.

Заедно да ја негуваме културата на управување со човечкиот капитал и да ја направиме нашата организација привлечно место за работа во која луѓето ќе сакаат да пристапат и да останат во истата.

Оваа активност е ко-финансирана од Владата на Швајцарија преку Програмата за зголемување на пазарната вработливост – ИМЕ и Тривити.

Приказната за недостаток на работна сила – Поликарп Арсеновски

Актуелната приказна за недостаток на работна сила во Македонија често ја нарекувам „Чекајќи го Годо“. Претпоставувате и зошто. Во несигурното и неодредено чекање за решение, бескрајни се дебатите и кафе-мудрувањата за тоа дали решението е либерализација на пазарот на труд и увоз на работна сила од трети земји. И речиси секој пат без заклучок и со надеж дека работите ќе тргнат на подобро. Но, што до тогаш?

Предизвиците на тема работна сила

Да не должам во објаснување на работите кои веќе сите ги знаеме. Накратко, клучните предизвици се:

A. недостаток на работна сила воопшто

Б. недостаток на квалификувана работна сила


Едноставно, дојде времето за наплата на сметката за 30 години негрижа од сите аспекти. Од односот на работодавачите кон луѓето генерално, девастираните образовни, здравствени и правосудни системи, до партиската превработеност и сите останати проблеми кои неизбежно влијаат на проширувањето на проблемот.

Дали либерализацијата на пазарот на труд ќе ја смени ситуацијата во Македонија?

Нашите размислувања одат во правец дека луѓето се тука и покрај егзодусот на континуирано иселување. Особено во споредба со други развиени земји, а ако земете предвид број на вработени во приватен сектор во однос на број на вработени во јавна администрација.

Во приватниот сектор (а се чини и во јавниот) сѐ поголеми се очекувањата дека либерализацијата и увозот на работна сила од трети земји има потенцијал (барем делумно) да го реши предизвикот.

Силно верувам во либерализација и ја поддржувам по секој основ, ние сме сепак дел од развиениот свет и тоа е нашата определба. Но, да бидеме реални и да видиме што вели искуството. А тоа е дека либерализацијата и увозот на работна сила е долгорочен проект во кој активно треба да бидат вклучени повеќе чинители.

Што да правиме во меѓувреме со луѓето кои се дел од нашите организации?

…Додека да дојде Годо, има многу работи кои можеме да ги направиме сами. И да, ова важи за сите, без разлика дали дејствуваме во приватниот или во јавниот сектор.

Предлагам да започнеме од основите. Да ја зголемиме продуктивноста на оперативните процеси. Плански да инвестираме во развојот на бихевиоралните и техничките компетенции на вработените, без притоа да ги заборавиме основните услови за работа – плата и бенефиции. Да се грижиме повеќе за мотивираноста и ангажираноста на нашите вработени еднакво како што се грижиме за нејзините перформанси

 „Војната за таленти“ (War for talents) за прв пат е спомената во 1997 година од страна на Steven Hankin од McKinsey. Претставена е како стратешки бизнис предизвик којшто е критичен за развојот на компаниите во иднина. Се чини дека многу подоцна ја разбравме пораката. Но, сепак јас сакам да верувам дека никогаш не е доцна. Ако вистински сакаме да дојдеме до решение и сме подготвени да се вложиме за тоа, работите може драстично да се променат.

Како што напишал Sun Tzu во „Уметноста на војувањето“ – Војната ќе ја добијат оние кои ќе имаат високо мотивирани и најподготвени војници. За оние кои одамна не ја пролистале оваа книга ќе потсетам на директниот совет на кој алудирам, во контекст на нашиот проблем.

Иако војниците може да очекуваат да работат напорно, тие се исто така биолошки машини кои може да се истрошат со премногу марширање, борби и стрес. Разберете ја динамиката на здравото тело и ум додека ги одржувате вашите војници во форма внимавајте да не ги преморите. На овој начин можете да одржувате енергија за битка, каде и да се појави.

Внимателно да ја проучиме благосостојбата на луѓето во нашите организации.

Преведено во денешните услови во кои се бориме за квалитетна работна сила – да ги почитуваме нашите вработени. Тие се пред сѐ луѓе и заслужуваат однос со достоинство и почит од сите аспекти. Ова се однесува на односот кон нив од „добро утро“ па сѐ до нивните плати, бенефиции и можности за развој. Тогаш можеби ќе размислуваат за иднина во нашата сакана земја.

Продавам работно место

Пронаоѓањето на квалитетен кадар е многу повеќе од само постирање оглас за работно место, многу повеќе од само плата…. Договорот за вработување е многу повеќе од само трансакција во која вработениот ќе работи за компанијата и компанијата ќе му плати соодветен надомест за тоа.

Како до квалитетен професионален кадар? Ова е предизвик со кој сѐ почесто се соочуваат компаниите. Луѓето стануваат редок, дефицитарен ресурс и тоа не само кај нас, туку и во регионот, анализите го покажуваат тоа. И затоа темата е секогаш на маса кога разговарам со моите драги клиенти, деловни соработници и пријатели.

Миграцијата на територијата на цел Западен Балкан па и пошироко, вклучувајќи ги и Бугарија и Романија, стареењето на генерациите во Западна Европа севкупно влијаат на огромната потреба од професионален кадар.

Пронаоѓањето на квалитетен кадар прераснува во вистинска уметност, но и борба, во која огромната конкуренција меѓу компаниите, сака и треба да досегне до сѐ повеќе ограничениот ресурс, луѓето.

работно место - луѓе

Тогаш како една компанија да привлече квалитетни луѓе?

Еден од одговорите е во БРЕНДИРАЊЕ НА КОМПАНИЈАТА КАКО РАБОТОДАВЕЦ (Employer Branding). Градење имиџ на посакувана компанија, привлечна за потенцијалните нови вработени, но и за лицата кои веќе работат во неа, се разбира. 

Всушност, нашите вработени се амбасадори на нашата компанија.

И тоа е првиот чекор – одговор на прашањето,  „Како до квалитетен и професионален кадар?“. 

Што подразбира брендирањето на компанијата како работодавец или како да се евалуира една компанија како посакувана? Во продолжение следуваат пет основни сегменти кои ценам дека се основен предуслов за брендирање на компанијата:

А. Вредностите кои се негуваат во компанијата. Првенствено меѓучовечките односи, можностите за личен развој и напредок, и воспоставените релации со надворешните соработници

Б. Односот кон вработените и грижата за нивните примарни и секундарни потреби

(Абрахам Маслов „Хиерархија на човекови потреби“ – Abraham Maslow „Hierarchy of Needs / Theory of Motivation“)

работно место Маслов човекови потреби

Зборуваме за луѓе, а тие не се средство, тие се нашиот основен ресурс за успех

И тука е клучниот момент и опфаќа сет работи:

– Комуникација – Каков е начинот на комуникација? 

– Услови за работа соодветни за секое работно место (соодветни инфраструктурни услови)

– Политиката на инвестиции во развој на вработените, тренинг за работно место и личен професионален развој

– Moжности за напредување

– Политика на еднаков третман кон сите

– Грижа и баланс помеѓу приватниот и професионалниот живот

– Грижа за нивната благосостојба

– Флексибилност во поглед на работното време

В. Следење на трендовите – Особено важно за генерациите Y & Z (Генерации родени во периодот од 1977 до 1995 и родени после 1995), кои ги карактеризира креативност, користење на модерна технологија, социјални медиуми, иновативност…. 

Тие за една компанија добиваат претстава според присуството на социјалните медиуми и не само како реклама за тоа што е нашата понуда од аспект на производи, сервиси туку повеќе од тоа што се комуницира преку Facebook, LinkedIn, Twitter, од активното учество на јавните случувања, настани… 

Г. Понудата за работа – Да, Понуда за работа а не „Услови за работа“. Која е нашата понуда? или што е тоа што ние ќе им го понудиме на нашите вработени и потенцијални нови вработени кога промовираме отворено работно место?

И не само плата, бонус, и по закон…. Интересно според краткото истражување кое го направив наидов на огласи во кои компаниите воопшто и не споменуваат која е основната понуда за работа.

Во продолжение, мојата структура за понуда за работно место (во која се содржани само некои примери). Поделена е на шест области на кои секој работодавач треба да размислува:

понуда за работно место

Понуда за работно место

1. ОСНОВЕН ДЕЛ (Плата – Бонус)

1а. Основна (Фиксна) месечна Бруто/Нето Плата

1б. Месечен – Квартален Варијабилен дел во % и во вредност (Политика на бонуси)…

2. ОСНОВЕН ДЕЛ (Есенцијално)

2а. Работно време

2б. Политика на работа за празници, викенди, ноќни смени, продолжено работно време…

2в. Политика на годишен одмор

2г. Политика на надоместоци за патувања

2д. Политика на боледувања, и друг вид отсуства од работа…

3. СТИМУЛАТОРИ  (Финансиски) 

3а. Службено возило (политика на користење)

3б. Опрема: Преносен компјутер, таблет, мобилен телефон… (политика на користење)

3в. Трошоци за мобилен телефон, интернет…. 

3г. Животно осигурување

3д. Дополнително здравствено осигурување

3ѓ. Грижа за децата 

3е. Платени годишни одмори

3ж. Подароци за свечени прослави, јубилеи на стаж поминати во компанијата, награди, попусти на производи….

4. СТИМУЛАТОРИ  (нефинансиски)

4а. Инфраструктурни услови за работно место и опрема

4б. Можности за работа на проекти

4в. Лидерски стил

4г. Начин и форми на комуникација  

4д. Тимски и индивидуален тренинг план / Развој на техничките способности поврзани со специфичното работно место

4ѓ. Политика на баланс помеѓу приватниот и професионалниот живот

4е. Политика и процеси на донесување на одлуки

4ж. Култура на препознавање на добро сработена работа

работно место - стимулатори

5. ПОЛИТИКА НА ГОДИШНИ БОНУСИ 

5а. Бонус врз основ на индивидуалниот перформанс

5б. Бонус врз основ на перформансот на компанијата

6.  ДВИГАТЕЛИ НА ПОСВЕТЕНОСТА (АНГАЖИРАНОСТА)

6а. Политика на годишно зголемување на основната (Фиксна) месечна бруто/нето плата 

6б. Одвоен годишен буџет за тренинг за вработениот

6в. Програма за индивидуален развој на бихевиоралните вештини 

6г. Кариерен пат – јасна слика за можностите за развој и напредување во организацијата од почетното работно место

6д. Performance Management 

6ѓ. Политика на дополнителни слободни денови за семејството и пријателите

6е. Политика на дополнителни слободни денови за волонтирање

Д. РЕПУТАЦИЈА 

Каков е нашиот углед и репутација на пазарот на труд како работодавец? Ако нашата цел е квалитетен и професионален кадар, тогаш ние мора да бидеме препознаени како „Top Employer“.

работно место - репутација

И всушност потрагата по квалитетен кадар е продажба на работно место. Тоа треба да е атрактивно за луѓето да го препознаат и да посакаат да го имаат, со љубов да го извршуваат, да останат во тимот, да се развиваат себе си, организацијата и бизнисот.

Поликарп Арсеновски